Wzmożone ciśnienie wewnątrzczaszkowe
Ciśnieniem wewnątrzczaszkowym (ang. intracranial pressure, ICP) określamy ciśnienie płynu mózgowo-rdzeniowego w układzie komorowym mózgu. W mózgowiu znajdują się cztery komory mózgu, w których powstaje i krąży płyn mózgowo-rdzeniowy (ang. cerebrospinal fluid, CF, PMR). Jego funkcją jest amortyzacja mózgu, czyli ochrona ośrodkowego układu nerwowego (mózgu i rdzenia kręgowego) przed urazami np. na skutek mocnych uderzeń. Płyn mózgowo-rdzeniowy jest także odpowiedzialny za wyrównywanie ciśnienia w czaszce. Niekiedy jednak dochodzi do podwyższenia tego parametru, co jest stanem chorobowym.
Nadciśnienie śródczaszkowe (wewnątrzczaszkowe, wzmożone ciśnienie wewnątrzczaszkowe/śródczaszkowe; obrzęk mózgu, ang. intracranial hypertension, IH) to wzrost ciśnienia krążącego płynu mózgowo-rdzeniowego powyżej: 50-200 mmH 2 O (milimetrów słupa wody).
Etiologia zaburzenia
Przyczynami wzmożonego IPC są najczęściej:
- nieprawidłowe twory w obrębie mózgu: guzy nowotworowe, krwiaki i ropnie,
- wodogłowie (nadmiar płynu mózgowo-rdzeniowego),
- urazy czaszkowo-mózgowe oraz zespół rzekomego guza mózgu (samoistny, polekowy, przedawkowanie witaminy A, zakrzepica żył w czaszce i inne),
- infekcje ośrodkowego układu nerwowego (np, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu),
- wady wrodzone czaszki (np. kraniostenoza, czyli przedwczesne zrośnięcie się szwów czaszkowych).
Objawy nadciśnienia wewnątrzczaszkowego
Powoli narastające ciśnienie wewnątrzczaszkowe może być trudne do zaobserwowania, ponieważ objawy są niespecyficzne i często spychane na karb zmęczenia lub lenistwa. Zaliczamy do nich: bóle głowy, nadmierną senność, trudności w uczeniu się, nudności i wymioty oraz zaburzenia widzenia np. widzenie niewyraźne, podwójne. Ból głowy związany ze wzmożonym IPC nasila się zazwyczaj podczas kaszlu, kichania, pochylania się, defekacji, podnoszenia ciężarów oraz wysiłku fizycznego. Jego przyczyną jest ciasnota wewnątrzczaszkowa. Ból ma charakter tępy, ale może być również pulsujący i obejmować całą głowę.
Jeśli ciśnienie wewnątrzczaszkowe rośnie szybko, co jest charakterystyczne dla stanów nagłych, wówczas objawy są silniejsze, a ich dynamika nieprzewidywalna. Jest to stan zagrożenia zdrowia i życia.
Niepokojącymi objawami będą zatem:
- silne bóle głowy i osłabienie,
- niewyraźne widzenie z tarczą zastoinową na dnie oka (co wykrywa lekarz podczas badania); nasilanie się podwójnego widzenia podczas spoglądania w stronę uszkodzenia mózgu – objaw przemawia za porażeniem nerwu wzrokowego,
- nieprawidłowo niska akcja serca (bradykardia),
- nadciśnienie tętnicze,
- nasilone nudności i wymioty,
- sztywność karku (opór podczas biernego zginania głowy w kierunku mostka, jeden z tzw. objawów oponowych),
- wyraźna zmiana zachowania (nietypowe dla danej osoby zachowanie), pobudzenie; możliwa agresja,
- pojawienie się napadu drgawkowego,
- zaburzenia koordynacji ruchowej i równowagi,
- zaburzenia świadomości pod postacią letargu, a nawet śpiączki.
Możliwości leczenia
Chory z podejrzeniem nadciśnienia wewnątrzczaszkowego musi być hospitalizowany – najlepiej na oddziale neurologii lub neurochirurgii. W stanie krytycznym powinien trafić na oddział intensywnej terapii. Leczenie przyczynowe nadciśnienia wewnątrzczaszkowego powinno być przeprowadzone tak szybko, jak to możliwe. Kluczowe więc jest ustalenie, dlaczego do niego doszło.
Badaniem podstawowym, które potwierdza rozpoznanie obrzęku mózgu jest tomografia komputerowa głowy. Jednak zanim zostanie ono wykonane, należy ustabilizować objawy utrudniające uzyskanie właściwego obrazu np. opanowanie napadu drgawkowego czy pobudzenia. Istotny jest również pomiar ciśnienia wewnątrzczaszkowego np. podczas punkcji lędźwiowej lub bezpośrednio w komorze mózgu. Opiekując się pacjentem z nadciśnieniem wewnątrzczaszkowym należy zapewnić mu odpoczynek w pozycji leżącej z lekko uniesioną głową (około 30-45º w stosunku do poziomu ciała).
Takie ułożenie ułatwia spływanie krwi żylnej z mózgu. Nie wolno zmieniać tej pozycji bez konsultacji z personelem medycznym. W szpitalu prowadzony jest bilans płynów (obliczanie płynów przyjętych i wydalonych przez pacjenta) oraz niweluje się czynniki zwiększające IPC, takie jak ból, gorączka, pobudzenie, nadmierny odruch kaszlu i kichania. Nie dopuszcza się do spadków ciśnienia tętniczego i zaburzeń gazometrii krwi. Podawane są leki zmniejszające obrzęk mózgu.
W przypadku ciężkich objawów zagrażających życiu, pacjent jest leczony w ramach intensywnej terapii. Jeśli zachodzi taka potrzeba, wzmożone ciśnienie wewnątrzczaszkowe jest odbarczane operacyjnie (np. założenie tzw. zastawki).
Może to Ci się spodoba
Leki, które zmieniły świat – bez czego już nie wyobrażamy sobie życia?
Powszechny dostęp do leków sprawia, że niewiele osób zadaje dziś sobie pytanie, jak wyglądałby bez nich świat. Oto leki, które zrewolucjonizowały medycynę, a z których pacjenci korzystają na co dzień.
Jak mogą Ci pomóc toniki wzmacniające?
Osoby dojrzałe i seniorzy często sięgają po toniki wzmacniające organizm. Zawarte w nich witaminy z grupy B, C i E, a także wyciągi roślinne i żelazo mają prozdrowotny wpływ na
Przewlekły wyniszczający stres – co robić?
Stres jest jedną z przyczyn chorób psychicznych i somatycznych. Układy nerwowy oraz immunologiczny są od siebie zależne. Nie bez powodu mówi się o tak znaczącym wpływie stresu na nasz ogólny stan
Picie wody to postawa! Ale dlaczego?
Regularne wody dla kogoś, kto nigdy tego nie robił, zastępując ją np., słodkimi napojami albo kawą, będzie trudnym wyzwaniem. Ciągle słyszymy, że picie wody jest niezbędne do wszystkich procesów, jakie
Jak radzić sobie z bezsennością?
Sen ma oczywiście zasadniczy wpływ na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne. Podczas snu regeneruje się nasz organizm, a co za tym idzie, po dobrze przespanej nocy czujemy się zrelaksowani i
Jak żyć z padaczką?
Epilepsja inaczej nazywana padaczką, to przede wszystkim codzienny strach o to, czy nie pojawi się kolejny atak. A jeżeli będzie miał miejsce, to czy nie spotka nas w sytuacji, która
Leczenie autyzmu
Jako że każda dziecko jest inne i ma odmienne potrzeby, nie istnieje jedna, skuteczna metoda leczenia autyzmu. Kluczowe jest tutaj, by rozpocząć je jak najwcześniej, uwzględniając zarówno fizyczny, jak i
Co robią cylindry w okularach?
Nie ma znaczenia, czy nosisz okulary od lat, nawet dziesięcioleci, czy dopiero niedawno zacząłeś je nosić. Wiele osób noszących okulary, niezależnie od jakiego czasu, zazwyczaj zastanawia to, czym tak dokładnie
Aspartam – akty oskarżenia i ułaskawienia pod adresem popularnego słodzika
Nie sposób przejść obojętnie wokół doniesień o szkodliwości aspartamu, ale i trudno oprzeć się pokusie wymiany tuczącego cukru na niskokaloryczny słodzik. Aspartam jest bowiem obietnicą szansy na zadbanie o figurę
Komórki rakowe można zmienić w komórki zwalczające raka. Odkrycie może być przełomowe dla hematoonkologii
Komórki nowotworowe można bezpośrednio przekształcić w przeprogramowane przez nowotwór komórki prezentujące antygen (TR-APC) – wynika z badań prowadzonych na mysim modelu białaczki. Co więcej, układ odpornościowy pamięta schemat obrony również kilka miesięcy po
Problem niemożliwy do przewidzenia – o zatruciach słów kilka
Wymarzone, wyczekane, omówione nieskończenie wiele wakacje zawsze jawią się nam jako czas pozbawiony trosk, zmartwień i kłopotów. Wizualizujemy siebie na plaży w pełnym słońcu, dzieciaki bawiące się nieopodal i wszechogarniającą
Bezsenność jako objaw choroby
Wydłużający się czas zasypiania, częste budzenie się lub wstawanie zdecydowanie zbyt wcześnie to pierwsze sygnały ku temu, że możemy mieć problem z bezsennością. O ile takie rzeczy dzieją się wtedy,
Szkarlatyna – co to, jak wygląda? Objawy, kiedy i jak długo zaraża?
Zaliczana jest do chorób zakaźnych, natomiast wywołują ją niektóre szczepy paciorkowców (produkujące toksynę bakteryjną). Natomiast same paciorkowce potrafią wywołać między innymi anginę. Do zarażenia dochodzi drogą kropelkową, ale bardzo często
Korekcja wzroku
Wybieranie samodzielnie korekcji wzroku bez konsultacji z wykwalifikowanym lekarzem to poważny błąd. Wiele osób uważa, że samodzielnie wiedzą co będzie dla nich najlepsze na podstawie tego co przeczytają w internecie.
Dopasowany aparat ortodontyczny
Dla wielu osób pomoc jaką może zaoferować ortodonta będzie oczywiście bardzo istotna. Z jednej strony chodzi oczywiście o możliwie piękny uśmiech, z drugiej oczywiście bardzo istotne jest to, że wady
3 komentarze
Miłosz
25 listopada, 16:32Adi
18 grudnia, 14:44Damian
27 grudnia, 21:37