21 maja 2020 komentarzy 11 www.GazetaMedycyna.pl

Botulizm dziecięcy – Czym jest, jakie objawy i leczenie?

Botulizm dziecięcy jest stanem chorobowym występującym na ogół u niemowląt. Rozwija się po spożyciu miodu, który zawiera przetrwalniki toksyny botulinowej, czyli jadu kiełbasianego. Objawami wskazującymi na botulizm są zaparcia, wiotkość ciała, opadanie powiek, poszerzenie źrenic i rozdrażnienie. Botulizm dziecięcy diagnozowany jest zwykle w pierwszych dniach – do roku życia, ale występuje bardzo rzadko.

Clostridium botulinum

Bakteria Clostridium botulinum, czyli laseczka jadu kiełbasianego, po wniknięciu do organizmu blokuje wydzielanie nauroprzekaźnika, jakim jest acetylocholina, z zakończeń nerwów ruchowych. Skutkiem tego jest wiotkie porażenie mięśni, a także pogorszenie funkcjonowania układu wegetatywnego. Poprzez zaburzenie pracy układu wegetatywnego dochodzi m.in. do zaparć, rozszerzenia źrenic czy wysuszenia śluzówek. Dziecko zakaża się drogą pokarmową.

Przetrwalniki Clostridium botulinum dostają się do jelita grubego, gdzie dochodzi do kolonizacji przez bakterie. Z powodu jeszcze niedostatecznie rozwiniętej i ustabilizowanej flory bakteryjnej u noworodków i niemowląt, laseczki mają dobre warunki do namnażania się. U osób dorosłych bakterie te nie zasiedlają jelit, z uwagi na rozwiniętą już florę jelitową.

Objawy botulizmu dziecięcego

Jak wspomniano wcześniej, do zachorowań dochodzi w pierwszym roku życia dziecka. Zwykle botulizm diagnozowany jest między 3 a 20 tygodniem życia. Objawy mogą być mylnie zdiagnozowane jako zwykłe zatrucie pokarmowe, co też opóźnia wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Do pierwszych objawów botulizmu dziecięcego, które występują w ciągu kilku dni, do kilku tygodni od spożycia miodu, zalicza się:

zaparcia,
osłabienie mięśni,
trudności w ssaniu,
stłumiony płacz,
mała ruchliwość dziecka.

W cięższych przypadkach pojawiają się trudności w oddychaniu i niewydolność oddechowa. Ponadto można zaobserwować objawy wegetatywne, jak suchość i zaczerwienienie gardła, poszerzenie źrenic. Dzieci mogą być rozdrażnione.

Diagnoza opiera się na wyhodowaniu z próbki stolca bakterii odpowiedzialnych za infekcję. Jeśli zaparcie uniemożliwia jej pobranie, wówczas wykonywana jest wlewka doodbytnicza, a woda która zostanie wydalona, poddawana jest badaniom mikrobiologicznym. Ponadto istnieje możliwość wykonania badania krwi na obecność toksyny botulinowej. Dodatkowo, w celu oceny stanu mięśni i oznak botulizmu, przeprowadzana jest elektromiografia.

Leczenie botulizmu

Leczenie botulizmu dziecięcego odbywa się w szpitalu, zwykle na oddziale intensywnej terapii. Z wyboru wdraża się leczenie immunoglobuliną botulinową. Podaż antybiotyków nie przynosi poprawy i rozważa się je w określonych przypadkach. Należy też zadbać o wsparcie żywieniowe: dojelitowe lub pozajelitowe, by przeciwdziałać niedożywieniu dziecka. Na szczęście rokowanie w botulizmie dziecięcym jest dobre, a śmiertelność z jego powodu nie przekracza kilku procent wśród dzieci do 12. miesiąca życia.

Profilaktyka

Jedyną udokumentowaną przyczyną botulizmu dziecięcego jest spożywanie miodu, dlatego też zaleca się niepodawanie go dzieciom do 12. roku życia. Miód nie jest również zalecany w okresie noworodkowo-niemowlęcym, gdyż zawiera dużo cukrów prostych i substancji uczulających. Warto wspomnieć, że botulizmem nie można się zarazić od drugiego człowieka.

Poprzedni Leukocyty w moczu - Co to, jakie badania i jak leczyć?

Następny Choroba Taya-Sachsa (postać niemowlęca)

Kategoria Ciąża i Dziecko

11 komentarzy

Antek.k
09 czerwca, 12:30 Odpowiedz

Dobrze, że można całkowicie zapobiec tej chorobie. Miód nie jest niezbędny do życia, więc lepiej go całkowicie ograniczyć, przynajmniej we wczesnym okresie życia dziecka.
- Julita43
  15 czerwca, 10:23 Odpowiedz
  
  Też jestem tego zdania. Nie podaję go dziecku, wolę przeczekać. Są inne źródła witamin, które można podawać dziecko we wczesnym okresie dzieciństwa.
Ewa
09 czerwca, 22:08 Odpowiedz

Ja podaję dziecku sporadycznie miód. Jednak nigdy nie słyszałam o takim pojęciu jak botulizm. Dziękuję za artykuł.
Nina
10 czerwca, 15:04 Odpowiedz

Do tej pory znałam miód jako składnik sprzyjający zdrowiu, wspomaga m. in. odporność. Nie wiedziałam, że ma również działanie szkodliwe dla organizmu.
- Emilian
  18 czerwca, 15:06 Odpowiedz
  
  Szkodliwa jest botulina, która uwalnia się podczas spożycia miodu. Dla nastolatków i dorosłych miód nie niesie żadnego ryzyka. Jedynie u dzieci trzeba go wyeliminować z diety.
roof
11 czerwca, 21:26 Odpowiedz

Interesujący artykuł, nie słyszałem o podobnej chorobie. Wprawdzie nie mam dzieci, więc pewnie nie wykorzystam tych informacji, ale moja ciekawość została zaspokojona.
- Anna.J
  22 czerwca, 13:05 Odpowiedz
  
  Ja mam dzieci a również o botulizmie nie słyszałam. Ale tyle jest tych chorób dziecięcych, że nie ma się co dziwić. W każdym razie moje dzieci nie chorowały na nic podobnego.
Natalia.D
12 czerwca, 05:04 Odpowiedz

To niestety prawda. Po spożyciu miodu bakterie w nim zawarte się uaktywniają i zaczynają produkować botuline, co prowadzi do skurczy mięśni.
Paulinaa
13 czerwca, 21:13 Odpowiedz

Nieprawdopodobne, ile te małe, niczego winne dzieci muszą znosić. Tyle chorób... o tej nawet nie słyszałam.
Mirek.D
16 czerwca, 17:25 Odpowiedz

Też tak myślę, trzeba uważać na każdym kroku, bo tyle jest chorób dziecięcych. Jak pokazuje botulizm, nawet nieświadomie można doprowadzić do choroby dziecka, bo również nie słyszałam o tym.
Vanessa
18 czerwca, 23:15 Odpowiedz

Nie rozumiem jak to w końcu jest, czy botulizm pojawia się i jest diagnozowany w 1 roku życia? Czy może występować też w okresie dzieciństwa, do 12 roku życia?