COVID-19 odcisnął piętno na zdrowiu psychicznym młodych osób. Psycholodzy apelują o higienę psychiczną również w okresie popandemicznym
U osób w wieku 18–24 lata częstość występowania stanów depresyjnych, poczucia bezradności, a także zniechęcenia i znużenia osiągnęła w obliczu pandemii najwyższe poziomy na przestrzeni ostatnich dwóch dekad – wynika z badań przeprowadzonych przez Centrum Badań Opinii Społecznej. Psycholodzy potwierdzają, że to najmłodsze osoby najbardziej ucierpiały psychicznie w tym trudnym okresie, m.in. dlatego że nie miały zaspokajanych podstawowych potrzeb związanych z poczuciem bezpieczeństwa i przynależności. Jednocześnie eksperci zalecają, by w okresie popandemicznym w szczególności zadbać o zdrowie psychiczne, m.in. poprzez relaksację, medytację czy psychologię pozytywną.
– Pandemia COVID-19 wpłynęła źle na zdrowie psychiczne właściwie nas wszystkich, jednakże w większości badań właśnie wśród młodych osób widać największe pogorszenie samopoczucia. W badaniach opinii publicznej w 2021 roku właśnie w grupie wiekowej 18–24 lata zauważono najwięcej stanów depresyjnych, poczucia bezradności, zniechęcenia, znużenia i były to właściwie najgorsze wyniki od ostatnich dwóch lat. Tak samo widać w raporcie UNICEF z 2020 roku: 27 proc. osób odczuwało niepokój, 15 proc. osób czuło depresję w ostatnich siedmiu dniach, a 46 proc. osób było zniechęconych do robienia rzeczy, które wcześniej właściwie lubiły robić – mówi agencji Newseria Biznes Anastazja Mołodecka, psycholożka z Centrum Badań Młodzieży przy Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie.
Również badania przeprowadzone podczas pandemii wśród studentów Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie wykazały, że 64 proc. respondentów było zmęczonych, 62 proc. objawiało wyczerpanie psychiczne, 60 proc. miewało wahania nastrojów, 59 proc. miało mniejszą motywację do nauki, a 56 proc. nie wypoczywało nawet w trakcie weekendowych przerw. W czasach pandemii to również osoby młode najczęściej miały problem z dostosowywaniem się do zaleceń epidemicznych. Prawidłowości te psycholodzy tłumaczą m.in., przywołując hierarchię potrzeb opracowaną przez Abrahama Maslowa.
– Najważniejsze dla każdego z nas są potrzeby fizjologiczne. W trakcie pandemii COVID-19 nawet ta podstawowa potrzeba została trochę zachwiana, ponieważ nagle ludzie zaczęli się bać, czy będą mieli pracę, czy będą mogli zapłacić za podstawowe rzeczy, takie jak jedzenie. Można było zaobserwować wykupywanie podstawowych produktów w sklepach. Kolejna potrzeba – poczucie bezpieczeństwa. To chyba najbardziej zostało zachwiane, ponieważ ludzie bali się o życie swoje i swoich bliskich. Nie wiedzieliśmy, czy będzie lekarstwo, czy będą szczepienia. Kolejna potrzeba to poczucie przynależności. Szukamy miejsca przynależności w grupie rówieśniczej. W momencie, kiedy nie możemy wychodzić z domu, zajęcia są online, nie ma możliwości poczucia, że przynależymy do czegoś – wymienia Anastazja Mołodecka.
Kolejna teoria, której używają psycholodzy do wyjaśnienia szczególnego wpływu pandemii na młodzież, to rozwój psychospołeczny Eriksona. Według niej na każdym z ośmiu etapach życia człowiek musi rozwiązać pewien kryzys, by dostosować się do wymagań społecznych i zaspokoić swoje potrzeby. Rozwiązanie tego konfliktu na określonym etapie pomaga nam zdobyć cnotę, umiejętność, która z kolei będzie ważnym narzędziem radzenia sobie w kolejnych stadiach rozwoju psychospołecznego.
– W okresie dojrzewania, około 8–12 lat, jest konflikt pracowitość a poczucie niższości, a cnota, którą się nabywa, to jest kompetencja. Dzieci w tym momencie uczą się własnej skuteczności, wychodzą ze swojej strefy komfortu, sprawdzają siebie. W momencie kiedy jest COVID-19, jesteśmy w domu, nie mamy możliwości nauczenia się, co potrafimy – wyjaśnia psycholożka. – W okresie młodzieńczym, 13–22 lata, mamy konflikt tożsamość a niepewność ról, a umiejętnością jest wierność. I tutaj chodzi o poznanie samego siebie, o zobaczenie, że różnię się od swojej rodziny, o poznanie nowych osób, odnalezienie samego siebie. W momencie, kiedy jesteśmy zamknięci w domu, tylko z rodziną swojego pochodzenia, nie mamy możliwości znalezienia siebie. Nie możemy zobaczyć, co nam odpowiada, nie mamy grupy rówieśniczej, żeby zobaczyć, co jest dla nas odpowiednie.
We wczesnej dorosłości (ok. 23–34 lata) człowiek staje przed konfliktem intymność a izolacja i rozwija w nim kompetencję nawiązywania intymnych relacji. Tutaj również COVID-19 i zamknięcie w domach na kilka miesięcy utrudniło młodym ludziom poznawanie innych i ćwiczenie relacji międzyludzkich.
Naukowcy podkreślają, że tendencje zaobserwowane u młodych ludzi w Polsce występowały również za granicą. Przykładowo w Holandii po zaostrzeniu restrykcji spowodowanych trzecią falą COVID-19 doszło do serii brutalnych protestów młodych ludzi, którzy nie chcieli się zgodzić na wprowadzenie godziny policyjnej.
– Młode osoby miały olbrzymie problemy z trzymaniem się tych ograniczeń i jest to w pełni zrozumiałe. Okres dojrzewania sam w sobie jest okresem buntu, więc połączenie z brakiem możliwości realizacji podstawowych potrzeb rozwojowych sprawiło, że zdrowie psychiczne młodych osób było najbardziej narażone na gorsze samopoczucie – zauważa psycholożka z Centrum Badań Młodzieży.
Tymczasem lekarze przypominają, że zdrowie psychiczne wpływa praktycznie na każdy obszar naszego życia, m.in. pracę czy relacje międzyludzkie. Podobnie jak w przypadku chorób o charakterze fizycznym również te psychiczne wymagają rehabilitacji i odpowiedniego podejścia terapeutycznego. W podstawowej strategii zalecane jest stosowanie technik relaksacyjnych takich jak medytacja, joga, świadomy oddech czy mindfulness. Niebagatelne znaczenie może odegrać też psychologia pozytywna.
– To obszar psychologii, który bada naukowo nasze poczucie szczęścia, co na nie wpływa, jak możemy je zmieniać. W psychologii pozytywnej zbadano, że w 50 proc. nasze szczęście zależy od genów, czyli to jest coś, na co absolutnie nie mamy wpływu, nie możemy tego zmienić. W 10 proc. zależy ono od wydarzeń, które się dzieją, czyli w sumie bardzo mało, a 40 proc. to jest nasza codzienna, regularna aktywność, czyli rzeczy, na które mamy wpływ, które możemy intencjonalnie zmieniać, starać się wprowadzać nowe nawyki. Przykładowo mindfulness, medytację, aktywność fizyczną, dbanie o odpoczynek, sen, relacje międzyludzkie, życie z naszymi wartościami, spotykanie się z bliskimi – wymienia Anastazja Mołodecka.
Jak podkreśla, w pomaganiu młodym ludziom bardzo istotna jest też uważność dorosłych na ich potrzeby i nastroje: pytanie o samopoczucie, potrzeby, wspólne spędzanie czasu, propozycja pomocy zamiast pouczania i dawania rad.
Może to Ci się spodoba
Alternatywne sposoby leczenia nerwicy
Obok tradycyjnych metod leczenia nerwicy, psychoterapii i farmakoterapii, istnieje wiele metod alternatywnych, pomagających zredukować stres i napięcie nerwowe. Zioła Niektóre zioła wykazują skuteczne działanie przeciw nerwicy i zaburzeniom lękowym. Kozłek,
Depresja to nie zabawa – o leczeniu słów kilka
Pogłębiający i przedłużający smutek, jeżeli nie mamy ku niemu poważnych, traumatycznych na przykład powodów, może oznaczać zalążki depresji. Czasem nie chcąc obarczać swoim stanem swoich bliskich trzymamy w tajemnicy to,
Nerwicę trzeba leczyć
Nerwica jest podstępną chorobą, ponieważ przez dłuższy czas może nie dawać o sobie znać. Każdy z nas stresuje się, denerwuje, przeżywa w życiu trudne chwile, często musi stawić też czoła
Typy i objawy nerwicy
Co druga osoba doświadcza objawów nerwicowych sporadycznie, a co piąta trwale. Najczęściej obserwuje się je u pacjentów w wieku dwudziestu, trzydziestu lat. Uskarżają się oni na różnego rodzaju dolegliwości, na
Jak być odpornym psychicznie?
Odporność psychiczna jest u każdego człowieka zupełnie inna. Borykamy się w życiu z różnymi problemami często też własnymi chorobami, jak i naszych najbliższych. Kluczową kwestią w ramach odporności psychicznej jest
Brak poczucia bezpieczeństwa a nerwica
Poczucie bezpieczeństwa jest dla każdego człowieka priorytetem, niejaką podstawą do prawidłowego funkcjonowania naszej psychiki. W przypadku jego braku w okresie dzieciństwa przy współudziale urazów psychicznych, konfliktów w środowisku domowym oraz
Poważne konsekwencje bezsenności
Bezsenność to jedna z najtrudniejszych dolegliwości, jakie mogą dotknąć człowieka. Już po kilku nocach, podczas których nie byliśmy w stanie zmrużyć oka, mogą pojawić się bardzo silne bóle głowy, halucynacje
Naturalne sposoby łagodzenia objawów depresji
Smutek, brak motywacji, ciągła senność. Stany depresyjne i depresja mają wiele twarzy, często wymagają również leczenia farmakologicznego lub terapii. Warto jednak wiedzieć o tym, że sami również możemy zadbać o
Depresja jako problem zdrowotny
Depresja jest jednym z głównych problemów zdrowotnych na świecie. Szacuje się, że w 2020 roku będzie ona drugą z chorób zaraz po chorobach układu krążenia. Depresja poważnie zagraża zdrowiu, ponieważ
Depresja współcześnie
W przypadku depresji najczęściej stosuje się farmakoterapię, psychoterapię lub połączenie tych dwóch metod. Pojawiają się jednak nowe sposoby walki z tą chorobą, proponowane na razie jako wsparcie tradycyjnego leczenia, choć
ADHD – najważniejsze informacje dla rodziców
ADHD to zespół nadpobudliwości z deficytem uwagi, który w znacznym stopniu determinuje zachowania dzieci. Krzyk, agresja, zachowania trudne do przewidzenia, sprzeciw wobec rodziców i opiekunów to bardzo często codzienność takich
Doświadczenie przemocy ze strony partnera zwiększa ryzyko występowania chorób przewlekłych i psychicznych
Kobiety, które doświadczyły przemocy ze strony partnera, są znacznie bardziej narażone na występowanie chorób psychicznych czy chorób przewlekłych – wynika z badania przeprowadzonego w Nowej Zelandii. Ponad połowa ankietowanych kobiet przynajmniej raz
Kiedy nerwy przestają być normalną reakcją?
Zupełnie nie zdajemy sobie sprawy z faktu, że nerwice są bezpośrednio związane z lękiem. I nie chodzi tutaj o fobie związaną np. z arachnofobią czy strachem przed małymi pomieszczeniami, ale
Sposoby na opanowanie ataków nerwicy
Ataki nerwicy mają różnorakie oblicza, zależnie od tego z jakim rodzajem zaburzenia mamy do czynienia. Niektóre z nich mogą polegać na agresywnym zachowaniu, inne znów na całkowitej alienacji. Chorzy często
Poprawianie stanu w depresji w domowych warunkach
Depresja, to wbrew temu co jeszcze absurdalnie się czasem uważa, bardzo poważna w konsekwencjach choroba, która może zupełnie zdeterminować ludzkie życie. Niezbędne wtedy okazują się leki, psychoterapia, w skrajnych wypadkach
0 Komentarzy
Brak komentarzy!
Możesz być pierwszy - dodaj komentarz!