COVID-19 odcisnął piętno na zdrowiu psychicznym młodych osób. Psycholodzy apelują o higienę psychiczną również w okresie popandemicznym

COVID-19 odcisnął piętno na zdrowiu psychicznym młodych osób. Psycholodzy apelują o higienę psychiczną również w okresie popandemicznym

U osób w wieku 18–24 lata częstość występowania stanów depresyjnych, poczucia bezradności, a także zniechęcenia i znużenia osiągnęła w obliczu pandemii najwyższe poziomy na przestrzeni ostatnich dwóch dekad – wynika z badań przeprowadzonych przez Centrum Badań Opinii Społecznej. Psycholodzy potwierdzają, że to najmłodsze osoby najbardziej ucierpiały psychicznie w tym trudnym okresie, m.in. dlatego że nie miały zaspokajanych podstawowych potrzeb związanych z poczuciem bezpieczeństwa i przynależności. Jednocześnie eksperci zalecają, by w okresie popandemicznym w szczególności zadbać o zdrowie psychiczne, m.in. poprzez relaksację, medytację czy psychologię pozytywną.

 Pandemia COVID-19 wpłynęła źle na zdrowie psychiczne właściwie nas wszystkich, jednakże w większości badań właśnie wśród młodych osób widać największe pogorszenie samopoczucia. W badaniach opinii publicznej w 2021 roku właśnie w grupie wiekowej 18–24 lata zauważono najwięcej stanów depresyjnych, poczucia bezradności, zniechęcenia, znużenia i były to właściwie najgorsze wyniki od ostatnich dwóch lat. Tak samo widać w raporcie UNICEF z 2020 roku: 27 proc. osób odczuwało niepokój, 15 proc. osób czuło depresję w ostatnich siedmiu dniach, a 46 proc. osób było zniechęconych do robienia rzeczy, które wcześniej właściwie lubiły robić – mówi agencji Newseria Biznes Anastazja Mołodecka, psycholożka z Centrum Badań Młodzieży przy Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie.

Również badania  przeprowadzone  podczas  pandemii  wśród studentów Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie wykazały, że 64 proc. respondentów było zmęczonych, 62 proc. objawiało wyczerpanie psychiczne, 60 proc. miewało wahania nastrojów, 59 proc. miało mniejszą motywację do nauki, a 56 proc. nie wypoczywało nawet w trakcie weekendowych przerw. W czasach pandemii to również osoby młode najczęściej miały problem z dostosowywaniem się do zaleceń epidemicznych. Prawidłowości te psycholodzy tłumaczą m.in., przywołując hierarchię potrzeb opracowaną przez Abrahama Maslowa.

– Najważniejsze dla każdego z nas są potrzeby fizjologiczne. W trakcie pandemii COVID-19 nawet ta podstawowa potrzeba została trochę zachwiana, ponieważ nagle ludzie zaczęli się bać, czy będą mieli pracę, czy będą mogli zapłacić za podstawowe rzeczy, takie jak jedzenie. Można było zaobserwować wykupywanie podstawowych produktów w sklepach. Kolejna potrzeba – poczucie bezpieczeństwa. To chyba najbardziej zostało zachwiane, ponieważ ludzie bali się o życie swoje i swoich bliskich. Nie wiedzieliśmy, czy będzie lekarstwo, czy będą szczepienia. Kolejna potrzeba to poczucie przynależności. Szukamy miejsca przynależności w grupie rówieśniczej. W momencie, kiedy nie możemy wychodzić z domu, zajęcia są online, nie ma możliwości poczucia, że przynależymy do czegoś – wymienia Anastazja Mołodecka.

Kolejna teoria, której używają psycholodzy do wyjaśnienia szczególnego wpływu pandemii na młodzież, to rozwój psychospołeczny Eriksona. Według niej na każdym z ośmiu etapach życia człowiek musi rozwiązać pewien kryzys, by dostosować się do wymagań społecznych i zaspokoić swoje potrzeby. Rozwiązanie tego konfliktu na określonym etapie pomaga nam zdobyć cnotę, umiejętność, która z kolei będzie ważnym narzędziem radzenia sobie w kolejnych stadiach rozwoju psychospołecznego.

– W okresie dojrzewania, około 8–12 lat, jest konflikt pracowitość a poczucie niższości, a cnota, którą się nabywa, to jest kompetencja. Dzieci w tym momencie uczą się własnej skuteczności, wychodzą ze swojej strefy komfortu, sprawdzają siebie. W momencie kiedy jest COVID-19, jesteśmy w domu, nie mamy możliwości nauczenia się, co potrafimy – wyjaśnia psycholożka. – W okresie młodzieńczym, 13–22 lata, mamy konflikt tożsamość a niepewność ról, a umiejętnością jest wierność. I tutaj chodzi o poznanie samego siebie, o zobaczenie, że różnię się od swojej rodziny, o poznanie nowych osób, odnalezienie samego siebie. W momencie, kiedy jesteśmy zamknięci w domu, tylko z rodziną swojego pochodzenia, nie mamy możliwości znalezienia siebie. Nie możemy zobaczyć, co nam odpowiada, nie mamy grupy rówieśniczej, żeby zobaczyć, co jest dla nas odpowiednie.

We wczesnej dorosłości (ok. 23–34 lata) człowiek staje przed konfliktem intymność a izolacja i rozwija w nim kompetencję nawiązywania intymnych relacji. Tutaj również COVID-19 i zamknięcie w domach na kilka miesięcy utrudniło młodym ludziom poznawanie innych i ćwiczenie relacji międzyludzkich.

Naukowcy podkreślają, że tendencje zaobserwowane u młodych ludzi w Polsce występowały również za granicą. Przykładowo w Holandii po zaostrzeniu restrykcji spowodowanych trzecią falą COVID-19 doszło do serii brutalnych protestów młodych ludzi, którzy nie chcieli się zgodzić na wprowadzenie godziny policyjnej.

 Młode osoby miały olbrzymie problemy z trzymaniem się tych ograniczeń i jest to w pełni zrozumiałe. Okres dojrzewania sam w sobie jest okresem buntu, więc połączenie z brakiem możliwości realizacji podstawowych potrzeb rozwojowych sprawiło, że zdrowie psychiczne młodych osób było najbardziej narażone na gorsze samopoczucie – zauważa psycholożka z Centrum Badań Młodzieży.

Tymczasem lekarze przypominają, że zdrowie psychiczne wpływa praktycznie na każdy obszar naszego życia, m.in. pracę czy relacje międzyludzkie. Podobnie jak w przypadku chorób o charakterze fizycznym również te psychiczne wymagają rehabilitacji i odpowiedniego podejścia terapeutycznego. W podstawowej strategii zalecane jest stosowanie technik relaksacyjnych takich jak medytacja, joga, świadomy oddech czy mindfulness. Niebagatelne znaczenie może odegrać też psychologia pozytywna.

 To obszar psychologii, który bada naukowo nasze poczucie szczęścia, co na nie wpływa, jak możemy je zmieniać. W psychologii pozytywnej zbadano, że w 50 proc. nasze szczęście zależy od genów, czyli to jest coś, na co absolutnie nie mamy wpływu, nie możemy tego zmienić. W 10 proc. zależy ono od wydarzeń, które się dzieją, czyli w sumie bardzo mało, a 40 proc. to jest nasza codzienna, regularna aktywność, czyli rzeczy, na które mamy wpływ, które możemy intencjonalnie zmieniać, starać się wprowadzać nowe nawyki. Przykładowo mindfulness, medytację, aktywność fizyczną, dbanie o odpoczynek, sen, relacje międzyludzkie, życie z naszymi wartościami, spotykanie się z bliskimi – wymienia Anastazja Mołodecka.

Jak podkreśla, w pomaganiu młodym ludziom bardzo istotna jest też uważność dorosłych na ich potrzeby i nastroje: pytanie o samopoczucie, potrzeby, wspólne spędzanie czasu, propozycja pomocy zamiast pouczania i dawania rad.

Poprzedni Jedz jak zwycięzca! Najważniejsze zasady w żywieniu młodego sportowca
Następny Osoby z niepełnosprawnością ruchową mogą być samodzielne, aktywne zawodowo i społecznie. Warunkiem jest dostęp do optymalnego leczenia

Może to Ci się spodoba

Psycholog / Psychiatra 6 komentarzy

Czym dokładnie jest nerwica? Co warto wiedzieć o nerwicy?

Nerwica lękowa jest zaburzeniem psychicznym, które nie pojawia się bez powodu. To prawda, że potrafi zakraść się do najdalszych zakamarków umysłu, zagnieździć w psychice i ciele, zabierać oddech, a w

Psycholog / Psychiatra 0 Komentarz

Sekret zdrowych relacji: Jak zadbać o związek i swoje zdrowie psychiczne?

Relacje partnerskie stanowią podstawę naszego życia, wpływając na to, jak funkcjonujemy na co dzień. Bliskość, wsparcie i współpraca w związku mogą być źródłem siły i stabilności, ale także napięcia i

Psycholog / Psychiatra 5 komentarzy

ADHD – najważniejsze informacje dla rodziców

ADHD to zespół nadpobudliwości z deficytem uwagi, który w znacznym stopniu determinuje zachowania dzieci. Krzyk, agresja, zachowania trudne do przewidzenia, sprzeciw wobec rodziców i opiekunów to bardzo często codzienność takich

Psycholog / Psychiatra 7 komentarzy

Lęk pod różną postacią. Czy to nerwica?

Mówiąc o lęku, należy wziąć pod uwagę ten fizjologiczny, jak i patologiczny. W drugim wypadku rzeczywiście osobom, które borykają się z nim, jest trudno stwierdzić, z jakiego powodu mają z

Psycholog / Psychiatra 2 komentarze

Depresja współcześnie

W przypadku depresji najczęściej stosuje się farmakoterapię, psychoterapię lub połączenie tych dwóch metod. Pojawiają się jednak nowe sposoby walki z tą chorobą, proponowane na razie jako wsparcie tradycyjnego leczenia, choć

Psycholog / Psychiatra 2 komentarze

ADHD u dorosłych

ADHD zdefiniować można jako zespół nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi. W przeważającej części krajów Europy objawy tego zaburzenia u osób dorosłych rozpoznaje się od niedawna, w związku z czym można

Choroby od A do Z 5 komentarzy

Depresja maskowana

Depresja to zaburzenie psychiczne, które cechuje się występowaniem nieprawidłowo obniżonego nastroju, smutku, bezsensu podejmowanych działań, braku sił, jak również przejawianiem negatywnych myśli o sobie (niskie poczucie własnej wartości) i otoczeniu.

Psycholog / Psychiatra 6 komentarzy

Atak paniki – czym jest i jak wygląda? Objawy i leczenie paniki

Ataki paniki mogą skutecznie utrudnić życie. Pojawiają się znienacka, wydaje się, że nie sposób ich opanować ani przewidzieć, kiedy pojawią się ponownie. Obecnie panika nie jest już tematem tabu, nie

Psycholog / Psychiatra 0 Komentarz

Przez ostatnie dwa lata kryzysów Polacy nadrobili 15 lat edukacji zdrowia psychicznego

Wybuch pandemii COVID-19 oraz wojny w Ukrainie, inflacja i kryzys klimatyczny sprawiły, że coraz więcej osób odczuwa chroniczny stres, zmęczenie czy długotrwałe obniżenie nastroju. Z drugiej strony Polacy zaczęli otwarcie rozmawiać o problemach zdrowia

Psycholog / Psychiatra 5 komentarzy

Myśli samobójcze w depresji

Nie bez powodu mówi się, że depresja jest śmiertelnie groźną chorobą. Mówiąc o najbardziej niebezpiecznych jej aspektach, nie da się ukryć, że są nimi myśli samobójcze. Boryka się z nimi

Psycholog / Psychiatra 4 komentarze

Nerwica i konsekwencje jej bagatelizowania

Nerwowe reakcje na zdarzenia, które przytrafiają się nam każdego dnia bardzo często są zupełnie naturalną obroną. Trudne sytuacje wyprowadzają nas z równowagi i mamy prawo przez moment nie panować nad

Psycholog / Psychiatra 0 Komentarz

Sztuczna inteligencja pomoże ocenić zaangażowanie rozmówców w konwersację. Rozwiązanie może znaleźć zastosowanie w terapii psychologicznej

Oddech, tętno czy pocenie się to cechy pozwalające zidentyfikować, jak bardzo rozmówca jest zaangażowany w prowadzoną konwersację. Naukowcy z Uniwersytetu w Cincinnati opracowali algorytm, który z 75-proc. skutecznością potrafi ocenić przebieg rozmowy na podstawie

Psycholog / Psychiatra 12 komentarzy

Socjopata kto to? Socjopata, a psychopata oraz cechy socjopaty

Pojęcie socjopata dotyczy zaburzenia psychologicznego. Stosuje się je u osób, które pozornie uznawane są za uprzejme, jednak w sytuacjach stresujących pokazują swoją prawdziwą twarz. Bez najmniejszych skrupułów wykorzystują innych, by

Psycholog / Psychiatra 0 Komentarz

Czy psychoterapia online jest dla mnie? Rozwiewamy wątpliwości

Psychoterapia online zyskuje na popularności, a mimo to wokół niej wciąż krąży wiele mitów i niepewności. Osoby rozważające ten rodzaj wsparcia zadają sobie pytania: czy to skuteczne? czy bezpieczne? czy

Psycholog / Psychiatra 5 komentarzy

Poważne konsekwencje bezsenności

Bezsenność to jedna z najtrudniejszych dolegliwości, jakie mogą dotknąć człowieka. Już po kilku nocach, podczas których nie byliśmy w stanie zmrużyć oka, mogą pojawić się bardzo silne bóle głowy, halucynacje

0 Komentarzy

Brak komentarzy!

Możesz być pierwszy - dodaj komentarz!

Zostaw odpowiedź