Ataksja, czyli niezborność ruchowa – Przyczyny, objawy i leczenie
Ataksja jest zaburzeniem ruchowym, które polega na występowaniu trudności w płynnym wykonywaniu ruchów ciała, przy zachowanej sile mięśniowej. Zaburzeniu ulega koordynacja pracy mięśni, czyli właściwego współdziałania określonych grup mięśniowych, co utrudnia wykonywanie precyzyjnej czynności. Chory porusza się niezgrabnie i jest to niezależne od jego woli.
Koordynacja ruchowa
Przyczyną ataksji zawsze jest uszkodzenie części układu nerwowego, która odpowiada za zborność, czyli koordynację ruchów. Ośrodek koordynacji ruchowej znajduje się w móżdżku i rdzeniu przedłużonym. W koordynacji ruchów uczestniczy też rdzeń kręgowy, w którym znajdują się drogi przewodzenia impulsów nerwowych z receptorów w mięśniach, do móżdżku. Impulsy te dotyczą ułożenia ciała np. pozycja stojąca, chód.
Móżdżek odbiera także sygnały z kory mózgowej, w której powstaje impuls wykonywania czynności zamierzonej np. podniesienie kubka. Móżdżek wówczas kontroluje funkcjonowanie zaangażowanych w ruch grup mięśniowych, co pozwala na zgrabne i płynne wykonanie tej czynności.
Przyczyny ataksji
Uszkodzenie którejkolwiek struktury nerwowej odpowiedzialnej za wykonywanie określonej czynności, doprowadza do wystąpienia niezborności ruchowej. Ze względu na umiejscowienie uszkodzenia układu nerwowego, przyczyny ataksji można podzielić na:
- móżdżkowe (niedokrwienie – udar, nowotwór, guzy kąta mostowo-móżdżkowego, nadużywanie alkoholu lub zatrucie toksynami, zanik wieloukładowy, ataksje rdzeniowo-móżdżkowe dziedziczne, stwardnienie rozsiane, ataksja-teleangiektazja, gangliozydozy, choroba Hartnupów – genetycznie uwarunkowane zaburzenie metaboliczne aminokwasów aromatycznych i obojętnych)
- w wyniku uszkodzenia dróg doprowadzających impulsy do móżdżku (uszkodzenie nerwów obwodowych – neuropatie i inne choroby tych nerwów, uszkodzenie rdzenia kręgowego np. przerzuty nowotworowe, zapalenie, awitaminoza B12),
- uszkodzenie mięśni: tułowia, kończyn, twarzy, artykulacyjnych itd.
Warto wspomnieć, że przemijająca ataksja może rozwinąć się także na skutek zatruć chemikaliami lub napadowo w przebiegu chorób neurologicznych lub metabolicznych.
Objawy ataksji
Początkowo niezborność ruchowa może zostać niezauważona, gdyż sposób poruszania się przypomina poruszanie się „słonia w składzie porcelany”. Ruchy są niezgrabne, niedbałe, niezdarne, co raczej nie bywa utożsamiane ze stanem chorobowym. Nierzadko dopiero podczas badania lekarskiego (np. próba dotknięcia palcem nosa lub piętą kolana przy otwartych, a następnie zamkniętych oczach) pacjent dowiaduje się, że ma problem z koordynacją ruchową.
Pierwszymi objawami niezborności ruchowej na ogół są zaburzenia chodu, trudności z utrzymaniem równowagi, pogłębiająca się niezgrabność w wykonywaniu ruchów, co razem ogranicza możliwość wykonywania ruchów precyzyjnych, jak np. uchwycenie talerza, picie z kubka. Gdy pacjentowi udaje się uchwycić przedmiot np. kubek czy widelec, pojawia się drżenie ręki, które nasila się gdy zostają zbliżane w kierunku ust. Oprócz tego występują trudności w wykonywaniu czynności podstawowych, codziennych np. dopasowywanie klocków, zapinanie guzików, wykonanie makijażu, a także zaburzenia mowy, gdy dojdzie do uszkodzenia mięśni artykulacyjnych.
Postępowanie w przypadku ataksji
Niezgrabność nasilająca się stopniowo, powinna skłonić do porady lekarskiej, zwłaszcza gdy wystąpiły po raz pierwszy. Lekarz rodzinny skieruje pacjenta na konsultację neurologiczną. Zaburzenia chodu, mowy, czy też trudności w wykonywaniu czynności codziennych pojawiające się nagle są wskazaniem do wizyty na szpitalnym oddziale ratunkowym.
Po zebraniu wywiadu (dotychczasowy stan zdrowia, choroby w rodzinie, choroby towarzyszące, przyjmowane leki, używki) i wykonaniu badania neurologicznego (z próbą palec-nos, pięta-kolano, palec-palec – dotknięcie palcami wskazującymi palców skazujących badającego; próba Romberga – ocena chwiejności postawy pacjenta przy zamkniętych oczach, wykonywanie ruchów naprzemiennych, próba pisma, ocena chodu), wykonywane są badania dodatkowe jak badania krwi, testy genetyczne oraz badania neuroobrazowe (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny).
Postępowanie terapeutyczne zależy od przyczyn ataksji. Oprócz opanowania jej przyczyny istotna jest także rehabilitacja ruchowa oraz treningi samoobsługowe.
Może to Ci się spodoba
Zaburzenia lękowe przy padaczce
Choć padaczka nie jest chorobą psychiczną, towarzyszą jej pewnego rodzaju zaburzenia psychiczne koniecznie konsultacji lekarskiej. Do najczęściej spotykanych należą: zaburzenia lękowe, psychozy, nadmierna impulsywność, ale też zaburzenia uwagi czy zachowania
Co się dzieje z moim wzrokiem?
Problemy ze wzrokiem, często początkowo bagatelizowane, mogą prowadzić do poważnych konsekwencji. Czasem nieprzyjemnie wrażenie piasku pod powiekami lub zacieranie się obrazu, który widzimy wydaje nam się chwilowym dyskomfortem. Warto jednak
Czym jest hipersomnia?
Hipersomnia – nadmierna senność, jest odczuwalna przez dużą część populacji. W większości przypadków wiąże się ona ze zbyt krótkim czasem snu i nieregularnym trybem życia. O patologicznej senności można mówić
Krztusiec – co to jest? Objawy i leczenie choroby
Krztusiec, inaczej koklusz to dość groźna choroba, na którą najczęściej zapadają dzieci w wieku od niemowlęcego, do lat czterech. Do zarażenia dochodzi najczęściej u noworodków w szpitalach, gdy nie są
Czym jest zespół Lennoxa – Gastauta?
Zespół Lennoxa – Gastatua jest zespołem padaczkowym o ciężkim przebiegu, zapadalność na który szacuje się na 1:1000 000 rocznie. Określenie to stosuje się w odniesieniu to niejednorodnych encefalopatii padaczkowych cechujących
Choroba Niemanna-Picka – Objawy, przebieg, diagnoza i leczenie.
Choroba Niemanna-Picka, ang. Niemman-Pick disease, to rzadko występująca leukodystrofia, potocznie określana jako „dziecięcy Alzheimer”. Leukodysrofie to grupa zaburzeń istoty białej mózgu o charakterze postępującym, które manifestują się objawami neurologicznymi. W
Bostonka – co to jest? Jak długo zaraża i ile trwa?
Na dobre wkroczyliśmy w sezon jesienny, zatem niestety przyszedł czas na wszelkiego rodzaju infekcje, osłabienia i przeziębienia. W dzisiejszym artykule poruszając temat, powiem kilka słów o Chorobie Bostońskiej, niegdyś dość
Trzustka – gdzie jest? Objawy zapalenia, jak boli i leczenie trzustki.
Trzustka to bardzo ważny organ gruczołowy w ciele człowieka. Pełni głownie funkcję wydzielniczą, produkując hormony regulujące gospodarkę cukrową organizmu oraz enzymy trawienne, które dostarczane są do jelita cienkiego. Zbudowana jest
Mit czy prawda? Rozprawiamy się z popularnymi mitami na temat kaszaków
Kaszaki, znane również jako torbiele naskórkowe, są powszechną dolegliwością skórną, która budzi wiele pytań i wątpliwości. Otoczone mitami i nieporozumieniami, często są przedmiotem zbędnych obaw czy nieprawidłowego traktowania. Mimo że
Leukocyty w moczu – Co to, jakie badania i jak leczyć?
Leukocyty potocznie zwane białymi krwinkami pełnią bardzo ważną funkcję w układzie odpornościowym, ponieważ chronią przed drobnoustrojami. W sytuacji, gdy w ciele znajduje się ich zbyt mała liczba, pojawiają się różne
Zespół Downa. Okres wczesnego dzieciństwa
W przypadku dzieci urodzonych z zespołem Downa koniecznie potrzebna jest im stała opieka lekarska, ale też właściwe wspomaganie rozwoju. Rodziców czeka długa droga rzeczywiście trudna i pełna wyrzeczeń, ale też
Jadłowstręt psychiczny, czyli anoreksja – Przyczyny, objawy i leczenie
Jednym z lepiej poznanych zaburzeń odżywiania jest jadłowstręt psychiczny. Polega na odczuwaniu braku łaknienia, czego skutkiem jest zaniechanie przyjmowania posiłków. Pierwsze oznaki zaburzenia obserwowane są w okresie dojrzewania, około 14-18
Stwardnienie rozsiane – co to jest? Przyczyny, objawy i leczenie
Jest to choroba układu nerwowego, która polega na upośledzeniu przekazywanych impulsów nerwowych. Niestety, choroba ta doprowadza do inwalidztwa. Co to jest stwardnienie rozsiane? W ostatnim czasie coraz więcej osób zapada
Przyczyny, objawy i leczenie zespołu Tourette’a
Zespół Touretta jest wrodzonym zaburzeniem neurologicznym. Zwykle daje o sobie znać między 2 a 15 rokiem życia. Pierwszym zauważalnym objawem są tiki motoryczne twarzy. Wykrzywianie ust oraz mocne zaciskanie powiek
Olej z czarnuszki na choroby autoimmunologiczne
Często walczymy z różnymi chorobami. Jesteśmy bombardowani z różnych stron lekarstwami na wszystko. Na świecie znajdzie się naprawdę wielu ludzi, którzy mają problemy z chorobami autoimmunologicznymi, które bardzo mocno uprzykrzają
2 komentarze
Ignacy
13 listopada, 07:29Madziunia
07 grudnia, 21:24