Ataksja, czyli niezborność ruchowa – Przyczyny, objawy i leczenie

Ataksja, czyli niezborność ruchowa – Przyczyny, objawy i leczenie

Ataksja jest zaburzeniem ruchowym, które polega na występowaniu trudności w płynnym wykonywaniu ruchów ciała, przy zachowanej sile mięśniowej. Zaburzeniu ulega koordynacja pracy mięśni, czyli właściwego współdziałania określonych grup mięśniowych, co utrudnia wykonywanie precyzyjnej czynności. Chory porusza się niezgrabnie i jest to niezależne od jego woli.

Koordynacja ruchowa

Przyczyną ataksji zawsze jest uszkodzenie części układu nerwowego, która odpowiada za zborność, czyli koordynację ruchów. Ośrodek koordynacji ruchowej znajduje się w móżdżku i rdzeniu przedłużonym. W koordynacji ruchów uczestniczy też rdzeń kręgowy, w którym znajdują się drogi przewodzenia impulsów nerwowych z receptorów w mięśniach, do móżdżku. Impulsy te dotyczą ułożenia ciała np. pozycja stojąca, chód.

Koordynacja ruchowa

Móżdżek odbiera także sygnały z kory mózgowej, w której powstaje impuls wykonywania czynności zamierzonej np. podniesienie kubka. Móżdżek wówczas kontroluje funkcjonowanie zaangażowanych w ruch grup mięśniowych, co pozwala na zgrabne i płynne wykonanie tej czynności.

Przyczyny ataksji

Uszkodzenie którejkolwiek struktury nerwowej odpowiedzialnej za wykonywanie określonej czynności, doprowadza do wystąpienia niezborności ruchowej. Ze względu na umiejscowienie uszkodzenia układu nerwowego, przyczyny ataksji można podzielić na:

  • móżdżkowe (niedokrwienie – udar, nowotwór, guzy kąta mostowo-móżdżkowego, nadużywanie alkoholu lub zatrucie toksynami, zanik wieloukładowy, ataksje rdzeniowo-móżdżkowe dziedziczne, stwardnienie rozsiane, ataksja-teleangiektazja, gangliozydozy, choroba Hartnupów – genetycznie uwarunkowane zaburzenie metaboliczne aminokwasów aromatycznych i obojętnych)

  • w wyniku uszkodzenia dróg doprowadzających impulsy do móżdżku (uszkodzenie nerwów obwodowych – neuropatie i inne choroby tych nerwów, uszkodzenie rdzenia kręgowego np. przerzuty nowotworowe, zapalenie, awitaminoza B12),

  • uszkodzenie mięśni: tułowia, kończyn, twarzy, artykulacyjnych itd.

Warto wspomnieć, że przemijająca ataksja może rozwinąć się także na skutek zatruć chemikaliami lub napadowo w przebiegu chorób neurologicznych lub metabolicznych.

Objawy ataksji

Początkowo niezborność ruchowa może zostać niezauważona, gdyż sposób poruszania się przypomina poruszanie się „słonia w składzie porcelany”. Ruchy są niezgrabne, niedbałe, niezdarne, co raczej nie bywa utożsamiane ze stanem chorobowym. Nierzadko dopiero podczas badania lekarskiego (np. próba dotknięcia palcem nosa lub piętą kolana przy otwartych, a następnie zamkniętych oczach) pacjent dowiaduje się, że ma problem z koordynacją ruchową.

Pierwszymi objawami niezborności ruchowej na ogół są zaburzenia chodu, trudności z utrzymaniem równowagi, pogłębiająca się niezgrabność w wykonywaniu ruchów, co razem ogranicza możliwość wykonywania ruchów precyzyjnych, jak np. uchwycenie talerza, picie z kubka. Gdy pacjentowi udaje się uchwycić przedmiot np. kubek czy widelec, pojawia się drżenie ręki, które nasila się gdy zostają zbliżane w kierunku ust. Oprócz tego występują trudności w wykonywaniu czynności podstawowych, codziennych np. dopasowywanie klocków, zapinanie guzików, wykonanie makijażu, a także zaburzenia mowy, gdy dojdzie do uszkodzenia mięśni artykulacyjnych.

Postępowanie w przypadku ataksji

Niezgrabność nasilająca się stopniowo, powinna skłonić do porady lekarskiej, zwłaszcza gdy wystąpiły po raz pierwszy. Lekarz rodzinny skieruje pacjenta na konsultację neurologiczną. Zaburzenia chodu, mowy, czy też trudności w wykonywaniu czynności codziennych pojawiające się nagle są wskazaniem do wizyty na szpitalnym oddziale ratunkowym.

postępowanie ataksji

Po zebraniu wywiadu (dotychczasowy stan zdrowia, choroby w rodzinie, choroby towarzyszące, przyjmowane leki, używki) i wykonaniu badania neurologicznego (z próbą palec-nos, pięta-kolano, palec-palec – dotknięcie palcami wskazującymi palców skazujących badającego; próba Romberga – ocena chwiejności postawy pacjenta przy zamkniętych oczach, wykonywanie ruchów naprzemiennych, próba pisma, ocena chodu), wykonywane są badania dodatkowe jak badania krwi, testy genetyczne oraz badania neuroobrazowe (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny).

Postępowanie terapeutyczne zależy od przyczyn ataksji. Oprócz opanowania jej przyczyny istotna jest także rehabilitacja ruchowa oraz treningi samoobsługowe.

Poprzedni Jadłowstręt psychiczny, czyli anoreksja - Przyczyny, objawy i leczenie
Następny Olej kokosowy- Wszystko o właściwościach i zastosowaniu

Może to Ci się spodoba

Choroby od A do Z 2 komentarze

Czym jest zespół Lennoxa – Gastauta?

Zespół Lennoxa – Gastatua jest zespołem padaczkowym o ciężkim przebiegu, zapadalność na który szacuje się na 1:1000 000 rocznie. Określenie to stosuje się w odniesieniu to niejednorodnych encefalopatii padaczkowych cechujących

Choroby od A do Z 3 komentarze

Objawy, rozpoznanie i leczenie anginy u dzieci – poradnik

Angina jest chorobą, którą wywoływać mogą zarówno wirusy, jak i bakterie. Do typowych jej objawów zalicza się gorączkę, uczucie osłabienia i ból gardła. Anginę wywołują między innymi rynowirusy i wirus

Choroby od A do Z 2 komentarze

Bulimia – żarłoczność psychiczna. Przyczyny, objawy i leczenie

Żarłoczność psychiczna i anoreksja to dwa najczęściej występujące zaburzenia odżywiania. Bulimię charakteryzuje występowanie okresów nadmiernego objadania się, po których osoba podejmuje aktywności zmierzające do redukcji masy ciała np. prowokowanie wymiotów,

Choroby od A do Z 1 Komentarz

Przyczyny padaczki u dzieci

Padaczka jest chorobą układu nerwowego, której cechą charakterystyczną jest występowanie napadów. Ich pojawienie się stanowi wynik nieprawidłowej komunikacji pomiędzy komórkami nerwowymi w mózgu. Gwałtowne, trudne do przewidzenia wyładowania zakłócają komunikację

Choroby od A do Z 2 komentarze

Czym są parasomnie?

Zaburzenia snu u dzieci podzielić można na trzy główne typy – parasomnie, dyssomnie oraz zaburzenia medyczno – psychiatryczne. W poniższym tekście skupimy się na pierwszym z nich. Główne objawy parasomni

Choroby od A do Z 3 komentarze

Zespół Downa – Przyczyny, objawy, diagnoza i leczenie

Zespół Downa (ang. Down syndrome), znany też jako trisomia 21, jest jedną z najczęściej występujących aberracji chromosomowych. Aberracja to nieprawidłowe zjawisko zachodzące w materiale genetycznym, które polega na zmianie liczby

Choroby od A do Z 1 Komentarz

Krztusiec – co to jest? Objawy i leczenie choroby

Krztusiec, inaczej koklusz to dość groźna choroba, na którą najczęściej zapadają dzieci w wieku od niemowlęcego, do lat czterech. Do zarażenia dochodzi najczęściej u noworodków w szpitalach, gdy nie są

Mononukleoza – co to? Jakie objawy, ile trwa i jak leczyć?

Mononukleoza nazywana jest „chorobą pocałunków”. Spowodowane jest to tym, że do zakażenia dochodzi właśnie w trakcie kontaktu ze śliną osoby zakażonej, bądź też poprzez bliski kontakt z osobą chorą. Najczęściej

Choroby od A do Z 5 komentarzy

Depresja maskowana

Depresja to zaburzenie psychiczne, które cechuje się występowaniem nieprawidłowo obniżonego nastroju, smutku, bezsensu podejmowanych działań, braku sił, jak również przejawianiem negatywnych myśli o sobie (niskie poczucie własnej wartości) i otoczeniu.

Choroby od A do Z 8 komentarzy

Choroba Taya-Sachsa (postać niemowlęca)

Choroba Taya-Sachsa to bardzo rzadko występująca w populacji ogólnej choroba spichrzeniowa. W jej przebiegu dochodzi do nieprawidłowego gromadzenia się gangliozydu GM2 komórkach mózgowych, co doprowadza do zaburzeń rozwojowych i neurologicznych.

Choroby od A do Z 1 Komentarz

Czym jest Zespół Westa – Objawy, diagnostyka i leczenie

Zespół Westa (ang. West syndrome) to rzadko występująca postać encefalopatii padaczkowej. Polega na pojawianiu się napadów padaczkowych, które są opisywane jako „zgięciowe” lub typu „ukłonu ludzi wschodu”. Padaczką nazywamy zespół

Choroby od A do Z 0 Komentarz

Mit czy prawda? Rozprawiamy się z popularnymi mitami na temat kaszaków

Kaszaki, znane również jako torbiele naskórkowe, są powszechną dolegliwością skórną, która budzi wiele pytań i wątpliwości. Otoczone mitami i nieporozumieniami, często są przedmiotem zbędnych obaw czy nieprawidłowego traktowania. Mimo że

Choroby od A do Z 5 komentarzy

Co się dzieje z moim wzrokiem?

Problemy ze wzrokiem, często początkowo bagatelizowane, mogą prowadzić do poważnych konsekwencji. Czasem nieprzyjemnie wrażenie piasku pod powiekami lub zacieranie się obrazu, który widzimy wydaje nam się chwilowym dyskomfortem. Warto jednak

Choroby od A do Z 2 komentarze

Dyssomnie u dzieci – co to takiego?

Problemy ze snem u dzieci podzielić można na trzy główne typy: dyssomnie, parasomnie oraz zaburzenia medyczno – psychiatryczne. Czym objawiają się pierwsze z nich? Główne objawy dyssomni Pierwotna nadmierna senność

Choroby od A do Z 2 komentarze

Przyczyny, objawy i leczenie zespołu Tourette’a

Zespół Touretta jest wrodzonym zaburzeniem neurologicznym. Zwykle daje o sobie znać między 2 a 15 rokiem życia. Pierwszym zauważalnym objawem są tiki motoryczne twarzy. Wykrzywianie ust oraz mocne zaciskanie powiek

2 komentarze

  1. Ignacy
    13 listopada, 07:29 Odpowiedz
    Dobrze, że trafiłem na ten artykuł! Mieszka z nami babcia i od jakiegoś czasu zacząłem zauważać u niej nieskoordynowanie ruchowe. Teraz już wiem, na co zwrócić szczególną uwagę i jak postąpić. Od razu idziemy do lekarza!
    • Madziunia
      07 grudnia, 21:24 Odpowiedz
      wart zwracac uwage na ludzi w naszym otoczeniu, czasem objawy zaczynaja sie niewinnie

Zostaw odpowiedź